‘Ενα χριστουγεννιάτικο έθιμο, για κάθε μέρα του Δεκέμβρη… «Το καράβι των Χριστουγέννων»

Μ’ένα έθιμο αγκαλιά, ξαναθυμάμαι τα παλιά…
Κι όλα μπρος μου ζωντανεύουν, με διδάσκουν, με μαγεύουν…

Στην ενότητα αυτή, θα βρίσκετε  παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα έθιμα .Μπορείτε να τα δουλέψετε στην τάξη σας με εποπτικό υλικό, να αντλήσετε πληροφορίες, να κάνετε κατασκευές και να θυμηθείτε μαζί με τα παιδιά ένα κομμάτι της λαϊκής μας  παράδοσης!

«ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟΥ ΚΑΡΑΒΙΟΥ»

                                                     

Παράδοση είναι …τo μελωδικό νανούρισμα της μάνας, οι θρύλοι του παππού ,τα κάλαντα, τα χελιδονίσματα, οι μαντινάδες,τα έθιμα ,οι χοροί και οι σκοποί που μας συντρόφευαν σε κάθε χαρά ,οι ενδυμασίες ,τα κεντήματα ,τα δίστιχα, τα παιχνίδια και όσα άλλα είναι μέρος της ζωής του τόπου μας.
Κατά την περίοδο των Χριστουγέννων δε, η χώρα μας είναι πλούσια σε έθιμα και αφηγήσεις!

Ως χώρα της θάλασσας, η Ελλάδα είχε το έθιμο του στολισμού του καραβιού...
Έθιμο πανάρχαιο της ναυτικής πατρίδας μας, το καράβι συμβολίζει την καινούργια πλεύση του ανθρώπου στη ζωή, μετά τη γέννηση του Χριστού. Έθιμο που υποχώρησε με το χρόνο, μπροστά σε αυτό του δέντρου, αλλά κανένας δεν δείχνει να το έχει ξεχάσει.
Το ελληνικό παραδοσιακό καραβάκι αποτελεί παράδοση των παλαιών εποχών της χώρας μας, που τα παιδιά με αγάπη, χαρά και δημιουργικό νου κατασκεύαζαν τα παιχνίδια τους. Αποτελούσε, όμως, και ένα είδος τιμής και καλωσορίσματος στους ναυτικούς, που επέστρεφαν από τα ταξίδια τους.

Πριν από 50 χρόνια, δηλαδή έως και την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία, συναντούσαμε το καραβάκι σε πολλά ελληνικά σπίτια και στα χέρια των παιδιών που έλεγαν τα κάλαντα.Σύμφωνα με την κυρία Πολυμέρου- Καμηλάκη , διευθύντρια του κέντρου λαογραφίας της Ακαδημίας  Αθηνών, τα παιδιά των νησιών στις Κυκλάδες αλλά και σε ολόκληρο το Αιγαίο, κατασκεύαζαν με χαρτί και ξύλο ένα ομοίωμα καραβιού, το στόλιζαν με χρωματιστά χαρτιά και σχοινιά και γυρνούσαν με αυτό στα σπίτια και έλεγαν τα κάλαντα. Στο καραβάκι αυτό, τα παιδιά φύλαγαν τα γλυκίσματα και τα χριστόψωμα που έπαιρναν ως φίλεμα από τις νοικοκυρές, αφού τους είχαν τραγουδήσει τα κάλαντα…

Σένα σου πρέπει αφέντη μου
καράβι ν’αρματώσεις
και τα σκοινιά του καραβιού
να τα μαλαματώσεις…

Σένα σου πρέπει αφέντη μου
στασίδι να καθίζεις,
το να σου χέρι να μετρά
τσαι τ άλλο να δανείζει…

Σενά σου πρέπει αφέντη μου
καρέκλα καρυδένια
για να κουμπάς τη μέση σου
τη μαργαριταρένια…

Σένα σου πρέπει αφέντη μου
κάραβι από την Πόλη,
όντας το φέρεις στο νησί
να το ζηλεύουν όλοι…

Να έχει απάνω το Σταυρό
και την Αγία Σοφία
όντας γυρνάς στα πέλαγα
να έχεις ευλογία…

Να έχει πάνω την ευχή
απ’ το Πατριαρχείο
και από τον ‘Αγιο Δέσποτα
να μην δουγιάς θηρίο…

Σένα σου πρέπει αφέντη μου
καράβι από την Μάλτα
τσαι κείνο που χεις στο νησί
να το τραβάς για βάρκα…

Σήμερα, η παράδοση αυτή τείνει να εξαφανιστεί, μιας και έχει αντικατασταθεί από το έλατο.Πρέπει να σημειώσουμε ότι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο εκτόπισε το παραδοσιακό καραβάκι που στόλιζαν οι Έλληνες τις ημέρες των Χριστουγέννων. Σε ορισμένες περιοχές (κυρίως στα νησιά) εξακολουθούν να στολίζουν «καραβάκια», ενώ τα τελευταία χρόνια γίνεται μια αξιέπαινη προσπάθεια ορισμένων Δήμων της χώρας, να επαναφέρουν το έθιμο στην αρχική του μορφή, στολίζοντας στις πλατείες τους καραβάκια αντί για έλατα. Ωστόσο, το χλωρό κλαδί πάντα έμπαινε στο ελληνικό σπίτι τις ημέρες του Δωδεκαημέρου, για να φέρει την ελπίδα για μια καινούρια ανθοφορία, για ένα καλύτερο μέλλον.

1. Ακούστε μια εκδοχή από παραδοσιακά κάλαντα των Κυκλάδων…

2. Φτιάξτε χριστουγεννιάτικη κατασκευή με θεματικό άξονα το χριστουγεννιάτικο καράβι…

                

3.  Δουλέψτε τα φύλλα εργασίας

φύλλα εργασίας – χριστουγεννιάτικο καράβι

4. Μια διαφορετική πρόταση μαγειρικής! Αντί για μελομακάρονα και μπισκότα, φτιάξτε ένα χριστουγεννιάτικο καράβι…
http://www.greekmasa.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=4058&Itemid=49