"Μέλισσες φτεροκοπούν!!!"

Τώρα που η άνοιξη έχει μπει για τα καλά και οι μικροί μας φτερωτοί

φίλοι κάνουν όλο και πιο συχνά την εμφάνισή τους, είναι μια καλή ευκαιρία να δουλέψουμε στην τάξη μας το θέμα για τα «ΕΝΤΟΜΑ». Είτε απλά για να τα παρατηρήσουμε, είτε για να μάθουμε τον τρόπο που συμβάλλουν στην αναπαραγωγή των λουλουδιών, είτε ακόμη και για να καταπολεμήσουμε τις φοβίες που εμφανίζουν πολλά παιδιά γι’αυτά. Ρίξτε μια ματιά στο παρακάτω άρθρο για να πάρετε ιδέες… 😉

Επειδή το θέμα για τα έντομα είναι «ανεξάντλητο» και μπορεί να δώσει αφορμές και προεκτάσεις για πολλές δραστηριότητες, εμείς στην τάξη μας, αποφασίσαμε να εστιάσουμε στη μικροκαμωμένη αλλά ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ μέλισσα!!!

Κάνοντας μια βόλτα στον κήπο, βλέπαμε μέλισσες να ζουζουνίζουν από λουλούδι σε λουλούδι και με το πρώτο πλησίασμα προς το μέρος μας, τρέχαμε πανικόβλητοι να κρυφτούμε στην τάξη. Όμως αν είχαμε ένα μεγεθυντικό φακό και τις παρατηρούσαμε λίγο καλύτερα, μήπως δεν ήταν τόσο τρομακτικές? Και μήπως αυτή που θεωρούμε ανοιξιατική βολτούλα τους ήταν μια δύσκολη και σημαντική εργασία που μας προσφέρει την πιο υγιεινή λιχουδιά εδώ και χιλιάδες χρόνια???

Αλλααααά για να τα πάρουμε από την αρχή…

ΧΡΗΣΙΜΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ

Υπάρχουν έντομα ωφέλιμα και έντομα βλαβερά που αποτελούν επικίνδυνους εχθρούς για την υγεία μας. Τα περισσότερα έντομα είναι ευεργετικά για τη φύση, όπως οι γαιοσκώληκες που ανοίγοντας τρύπες αερίζουν τις ρίζες των φυτών ή τις πασχαλίτσες που τρέφονται με μελίγκρες. Επίσης υπάρχουν έντομα που μεταδίδουν μολυσματικές ασθένειες όπως η μύγα, το κουνούπι, έντομα με τρομερά τσιμπήματα όπως οι σφήκες και οι σκορπιοί, έντομα που καταστρέφουν τα πράγματα όπως οι τερμίτες και ο σκόρος. Υπάρχουν όμως κι εκείνα τα υπέροχα έντομα που προσφέρουν στον άνθρωπο χρήσιμα προϊόντα όπως οι μεταξοσκώληκες που παράγουν το μετάξι και οι μέλισσες το μέλι!!!

Οι μέλισσες ζουν σε κυψέλες οι οποίες είναι οργανωμένες κοινωνίες. Κάθε μέλισσα έχει διαφορετικό ρόλο μέσα στην κυψέλη και χωρίζονται σε τρεις βασικές ομάδες: τις ΕΡΓΑΤΡΙΕΣ, τους ΚΗΦΗΝΕΣ και τη ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ.

Στις παρακάτω καρτέλες θα βρείτε εκτυπώσιμο πληροφοριακό υλικό για τις ομάδες των μελισσών. Κατεβάστε το Πληροφοριακό Υλικό – Μέλισσες

Το σώμα της εργάτριας περιλαμβάνει 3 μέρη : το κεφάλι, το θώρακα και την κοιλιά.

Στο κεφάλι αποτελείται από 2 σύνθετα μάτια από τα οποία το κάθε ένα αποτελείται από 3000 οματίδια. Τα μάτια της μέλισσας διακρίνουν τα χρώματα που βλέπει και ο άνθρωπος με την διαφορά ότι εκείνη διακρίνει το υπεριώδες και δεν διακρίνει το κόκκινο. Τα μάτια αυτά της μέλισσας χρησιμεύουν για την μακρινή όραση. Το μάτι του ανθρώπου μπορεί να διακρίνει κάπου 20-30 εικόνες το δευτερόλεπτο που είναι αρκετές για να του δώσουν την αίσθηση της συνεχόμενης κίνησης. Η μέλισσα λοιπόν βλέπει με 300 εικόνες το δευτερόλεπτο. Μήπως για αυτό τα έντομα όταν πάμε να τα πιάσουμε φεύγουν γιατί μας βλέπουν σε αργή κίνηση ?

Η μέλισσα έχει επίσης 3 απλά μάτια για την κοντινή όραση και για να βοηθούν τα σύνθετα μάτια. Τα απλά μάτια αντιλαμβάνονται την ένταση, το μήκος κύματος και την διάρκεια δράσης του ήλιου… Με αυτό τον τρόπο μέλισσες που συλλέγουν μακριά από την κυψέλη αντιλαμβάνονται την αλλαγή στην ένταση του φωτός και καταλαβαίνουν ότι νυχτώνει. Έτσι επιστρέφουν νωρίτερα στην κυψέλη από εκείνες που συλλέγουν κοντά στην κυψέλη.

Στο κεφάλι της μέλισσας βρίσκονται και 2 κεραίες ( διακρίνονται στις φωτογραφίες) . Οι μέλισσες χρησιμοποιούν τις κεραίες ώς αισθητήρια όργανα.

Το στόμα της μέλισσας έχει δύο σιαγόνες και καταλήγει σε μια προβοσκίδα. Οι σιαγόνες που έχουν σχήμα λαβίδας χρησιμεύουν για να μασούν το κερί οι μέλισσες. Η προβοσκίδα χρησιμεύει στην απορρόφηση του νέκταρος από τα άνθη αλλά και του νερού. Όσο πιο μακριά είναι η γλώσσα μιας μέλισσας τόσο μεγαλύτερη ικανότητα συλλογής έχει.Όταν δεν τη μεταχειρίζεται, την κρατά κουλουριασμένη στην κοιλιά της.

Από το θώρακα ξεφυτρώνουν δυο ζευγάρια διάφανα, λεπτά αλλά δυνατά φτερά, σαν μεμβράνη από ζελατίνη, ώστε να μπορεί να πετάξει μακριά για τροφή. Το γρήγορο κούνημα των φτερών τους προκαλεί ένα χαρακτηριστικό ήχο, το γνωστό μας «ζουζούνισμα».

Τα 6 πόδια της μέλισσας είναι κι αυτά τριχωτά και τελειώνουν στις άκρες τους σε νύχια αγκιστρωτά. Στα πίσω πόδια της έχει μικρές κοιλότητες, που λέγονται καλάθια. Αυτά μοιάζουν σαν κίτρινα μπαλόνια, γιατί εκεί βάζει τη γύρη από τα άνθη.

Η κοιλιά της μέλισσας αποτελείται από 6 δαχτυλίδια. Στην άκρη της κοιλιάς υπάρχει το κεντρί το οποίο είναι κούφιο, μοιάζει σαν τρυπανάκι και συγκοινωνεί με έναν αδένα, που έχει μέσα δηλητήριο. Είναι το μοναδικό της όπλο εναντίον των εχθρών της. Όταν ενοχληθεί, αμύνεται με το κεντρί αυτό, που φέρει στο άκρο του μικρά αγκίστρια στραμμένα προς τα μέσα. Έτσι, όταν βυθιστεί σε έναν ελαστικό ιστό, όπως το δέρμα του ανθρώπου, η μέλισσα είναι αναγκασμένη να εγκαταλείψει το κεντρί με τα σπλάχνα, που είναι συνδεδεμένα μαζί του και κατά συνέπεια πεθαίνει. Οι κηφήνες δεν έχουν κεντρί.

Κερήθρα με μέλι

Είναι ενα μελισσοκομικό προιόν που είναι ιδιαίτερα αγαπητό προς τους λάτρεις του μελιού. Η κερήθρα είναι ένα κέρινο τμήμα κυψέλης οπου οι μέλλισες αποθηκεύουν το μέλι, την γύρη και τα αυγά .Την κηρήθρα μπορούμε να την μασήσουμε αντι για τσίχλα παίρνοντας έτσι τις ιδιότητεςτου μελιού.

Φυσική κυψέλη

Κυψέλη μελισσοκόμου

O ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΜΙΑΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ

Μπορείτε να κατεβάσετε το αρχείο και να το εκτυπώσετε, ΕΔΩ: O κύκλος ζωής της μέλισσας

ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΤΟ ΜΕΛΙ

Διαβάστε εδώ: Πώς παράγεται το μέλι

Και για να εμπεδώσουμε όλα τις χρήσιμες πληροφορίες που πήραμε για τις μέλισσες, κάναμε διάφορες δραστηριότητες. Διαβάσαμε βιβλία, είδαμε βίντεο, κάναμε φύλλα εργασίας φτιάξαμε κατασκευή, μαγειρέψαμε τηγανίτες με μέλι, παίξαμε «Περνά-περνά η μέλισσα» κτλ…